Deze fotoserie is gemaakt in 2021. Een jaar later kijkt ze terug op deze periode.
Hoe is Madeleine veranderd? Hoe ging het toen met haar en nu?
Verhaal Madeleine
Wat mijn depressie mij influistert?
Meerdere keren in mijn leven heb ik een depressieve periode gehad. Niet dat mijn omgeving dat door had, want daar zorgde ik wel voor. Ik zette gewoon een masker op. Het gaat prima met mij, maar onderweg in de trein naar mijn werk kon ik eigenlijk alleen maar huilen.
De aanleiding was de eerste keer de scheiding van mijn ouders. Later in mijn leven gebeurde het me wanneer een relatie uitging. Blijkbaar had ik geen idee hoe daarmee om te gaan, beschouwde ik mijn leven zonder de ander als waardeloos. Het gat dat het vertrek van de ander in mij achterliet was leeg en zwart en wist ik niet op te vullen met mezelf.
Mijn depressies waren nooit zo heftig dat ik alleen maar in bed of op de bank kon liggen. Ik bleef altijd studeren of werken, ook al sleepte ik mezelf voort, futloos en wel. Achteraf kan ik zeggen dat ik last had van dysthymie (chronische lichte depressie) met soms een acute depressie eroverheen wanneer er iets gebeurde waar ik niet mee overweg kon.
Nooit ben ik op het idee gekomen om naar een huisarts of een psycholoog te gaan. In eerste instantie had ik ook helemaal niet door dat ik depressieve gevoelens had. Ik geloofde gewoon mijn negatieve gedachtes. Op mijn 19e ben ik in Spanje gaan studeren. Toen ik op mijn 26e terugkwam naar Nederland zat ik echter helemaal vast nadat de relatie met mijn Spaanse vriend uit was gegaan. Ik besefte dat ik iets moest ondernemen.
Aan medicijnen had ik geen behoefte. Iets in mij heeft altijd geloofd dat de oplossing in mijzelf zat, dat er andere en betere manieren waren om in het leven te staan. Om mijzelf beter te leren kennen, ben ik deel gaan nemen aan allerlei groepen, trainingen en cursussen. Zo ging ik biijvoorbeeld door herwaarderingscounseling meer mijn gevoelens uiten; een meditatiecursus heeft mij geleerd mijn gedachtes minder serieus te nemen en de opleiding tot Holos massagetherapeut heeft mij de waarde van het lichaam bijgebracht. Nu weet ik dat het zelfbewustzijn in het lichaam huist en niet in mijn gedachtes. Als ik mijn lichaam waar kan nemen, kan ik mijzelf waarnemen.
In de basis was ik altijd keihard tegen mezelf. Ik moest een soort van perfecte versie van mezelf laten zien en huilen beschouwde ik als een zwaktebod. Als iets mij pijn had gedaan, was het mijn eigen schuld. Door alle trainingen en opleidingen ben ik langzaam maar zeker mijn emoties weer gaan accepteren. Daarnaast heb ik geleerd om beter naar de signalen van mijn lijf te luisteren en durf ik mijn behoeftes en verlangens meer te laten zien. Stap voor stap geef ik mezelf meer ruimte om te zijn wie ik ben.
Op sommige momenten voel ik weer een kiem van deze depressieve gevoelens. Ik begin bijvoorbeeld te piekeren en krijg veel negatieve gedachtes over mezelf. Ik zeg tegen mezelf dat ik het niet kan, dat ik niets te bieden heb…. Ook kan ik dan niet meer zo genieten van iets waar ik normaal gesproken wel van geniet. Mijn lijf raakt dan zo gespannen dat ik mij een wandelend hoofd voel zonder contact met de rest. Ik weet mij geen houding te geven. Ik ervaar mezelf als onecht en vervreemd.
Dan ben ik nog niet zwaar depressief, maar als ik deze signalen laat liggen kan ik wel afglijden. Wanneer het besef tot me doordringt dat ik in zo’n mood zit, probeer ik erbij stil te staan, te voelen in mijn lijf om de dieperliggende pijn te achterhalen. Als ik het vind, zeg ik letterlijk tegen mezelf: ‘ja, zo is het en dat is oké’. Op dat moment verdwijnen die piekergedachtes vaak weer als sneeuw voor de zon.
Tegenwoordig zie ik depressieve gevoelens meer als een signaal dat ik iets in mezelf negeer en daar kan ik wat aan doen. Ik ben heel dankbaar dat ik depressiviteit heb weten te integreren in mijn leven als iets waardevols.
Wat helpt mij?
Wat mij heel erg helpt is voldoende bewegen in de buitenlucht. Als ik dat te weinig doe, gaat mijn goede humeur sowieso achteruit. Ook goed eten en voldoende nachtrust zijn belangrijk. Regelmatig op een dag check ik even in bij mezelf door met mijn aandacht naar mijn lijf te gaan en daar te voelen wat er is zonder het te willen veranderen. Door er even contact mee te maken worden de meeste blokkades vanzelf opgeheven. In de vrije ruimte die ontstaat, weet ik weer wat ik voel en wat ik wil.
Hoe kunnen anderen mij helpen?
Het is voor mij heel belangrijk om naar iemand anders uit te kunnen spreken dat ik me niet goed voel of verdrietig ben. De warmte, het begrip en de aandacht van de ander helpen mij om contact te maken met mijzelf en dingen te relativeren. In de ogen van de ander zie ik dat ik oké ben.
Weg van je Zelf
Een lichaamsgerichte visie op depressie
Tegenover mij zat een jonge vrouw met een vermoeide en lusteloze uitstraling. Gek werd ze van haar piekergedachtes, zo vertelde deze cliënte, haar lijf zat helemaal vast en ze voelde zich zo afgesloten van alles en iedereen. “Ik weet niet meer hoe ik verder moet”, zei ze en haar stem trilde een beetje. “Hoe is het voor jou om je zo te voelen?”, vroeg ik, en ze begon zachtjes te huilen: “Het is een hel. Ik vind niets meer leuk en de hele dag voel ik me gespannen en opgejaagd.” Depressie samengevat in een notendop.
Wanneer je de strijd aangaat met jezelf
Emoties, gedachtes, het lijf, in een depressie is alles even geblokkeerd en richtingloos. Wie je bent, wat je voelt en wat je wil, je kunt het niet meer ervaren. Hoe dat komt? Als je vindt dat je iemand anders moet zijn dan wie je bent, als je emoties er niet mogen zijn, als je gedachtes je iets anders voorspiegelen dan wat echt waar is over jou, ontstaat er incongruentie. Niets in je systeem werkt meer samen. Je raakt zo heel erg ver verwijderd van wie je in wezen bent.
Innerlijke pijn, negatieve gedachtes, emoties, alles ervaren we echter in ons lijf. Als die pijn te groot is en we niet hebben geleerd om rustig te luisteren naar onze behoefte op dat moment, wordt het lijf een onaangename plek. Alles voelt dan zo intens en pijnlijk aan dat er maar één mogelijkheid lijkt te zijn en dat is wegvluchten, meestal naar ons hoofd. Misschien lukt het dan om de pijn te beheersen of op te lossen. Ons cognitieve brein is echter niet bedoeld om levensvragen te beantwoorden en richting te bepalen. Zo blijven we al piekerend maar rondjes draaien om het probleem heen, een ware uitputtingsslag. Niet zo gek dat je zo vermoeid raakt.
Fysieke klachten
Als je non-stop piekert, leef je dus voornamelijk in je bovenkamer. Je hebt steeds minder contact met de signalen van je lijf. Bovendien veroorzaken oordelende gedachtes op hun beurt weer een stressreactie in je lichaam. Je kunt al die gedachtes ook beschouwen als aanvallen op jezelf met als boodschap: jij bent niet oké zoals je bent. Je lichaam maakt namelijk geen onderscheid tussen een aanval vanuit de buitenwereld of een aanval in je binnenwereld. Hij stelt zich dan ook teweer. Aanvallen, vluchten of bevriezen. Bij de een uit zich dat in pijnlijke schouders, bij de ander in gespannen kaken en de derde heeft ijskoude handen of voeten. Door deze innerlijke strijd tussen hoofd en lichaam hebben mensen met een depressie dus vaak naast mentale en emotionele problemen ook fysieke klachten.
Precies deze fysieke klachten vormen een ingang om te onderzoeken wat de aard is van jouw oorspronkelijke pijn. Het probleem dat opgelost moet worden is namelijk niet de depressie zelf, maar de onderliggende emoties, behoeftes en verlangens die er, vaak van kinds af aan, niet mochten zijn. Als een zware deken ligt de depressie hier overheen, waardoor het zicht op deze oude pijn belemmerd wordt.
Uit je hoofd, in je lijf
Bij veel therapieën gaat het om praten en emoties uiten. Het lichaam wordt hierbij vaak over het hoofd gezien. Lichaamsgerichte therapie of massagetherapie kunnen dan ook een waardevolle aanvulling bieden op de reguliere therapieën. Door een aanraking kan de energie die zich geconcentreerd heeft in je hoofd naar beneden zakken. Zo kun je op een dieper niveau gaan ontspannen en je overwerkte brein rust geven. Alles in je lijf -bloed, lymfe, afvalstoffen en energie- gaat weer stromen. Eindelijk kun je weer eens ervaren dat je leeft in plaats van overleeft. Daarnaast laat een aandachtige en liefdevolle aanraking je ook voelen dat er niets mis is met jou, dat je oké bent. Het lichaam is immers zonder oordeel.
Eigen waarde
In een depressie ga je vaak kopje onder in een plas vol emoties of je voelt helemaal niets. Door een aanraking word je je bewust dat sommige plekken in je lichaam prettig zijn of juist pijnlijk, hard, scherp, dof, branderig… Door met je aandacht hier bij te blijven, gaan deze plekken hun verhaal vertellen. Elke oude pijn, of het nu een overtuiging is of een traumatische ervaring, ligt opgeslagen in je lijf. Alleen door er met rust en aandacht bij te blijven, komt er licht op deze fysieke en emotionele brij en kan je lijf zich gaan ontspannen. Je lichaam kennen houdt in jezelf kennen met al zijn eigenaardigheden, grenzen, behoeftes en verlangens. Zo krijg je weer contact met je eigenheid, je eigenwaarde en ontstaat er meer congruentie tussen je lijf, je emoties en je gedachtes.
Thuiskomen bij je Zelf
De pijnlijke sensaties in je lichaam kun je zien als de noodkreten van het kleine meisje of jongetje in jou. Zij wilden en willen nog steeds heel graag gehoord en gezien worden. Dat is de grootste behoefte van ieder mens. Als je leert te luisteren naar je lijf, krijg je weer contact met wie jij bent, wat je voelt, je grenzen en verlangens en daarmee krijg je ook weer vat op je leven. Zo kom je weer terug bij je Zelf. Eindelijk thuis.
Tesoro
Praktijk voor lichaamsgerichte therapie bij depressie & stress
www.tesoro.nu
Ik word blij van buiten zijn, bewegen, dansen… Ook koken en samen met andere mensen van een goede maaltijd genieten maken mij gelukkig. Ik heb Spaans gestudeerd en nog steeds word ik heel blij wanneer ik Spaans om mij heen hoor. Nieuwe ideeën uitwerken voor mijn praktijk voor massagetherapie brengt me altijd in een flow. Wanneer ik een cliënt begeleid en deze komt in contact met zichzelf, dan raak ik altijd ontroerd.
Het mooiste compliment heb ik ooit gekregen van een van mijn cliënten in mijn praktijk voor massagetherapie: “Ik voel mij geaccepteerd in mijn eigenheid”.
Respect voor de natuur en voor mensen en dat we kunnen genieten van dat wat we al hebben.
Een stukje chocola na het eten.
Ik heb heel lang rondgelopen met een masker op. Ik deed vrolijk terwijl ik het niet was en daar werd ik niet gelukkiger of beter van. Ik vind het heel belangrijk dat we in Nederland opener naar elkaar worden. Als je depressief bent, weet je zelf niet meer dat je wel oké bent. Soms kun je het echter zien in de ogen van de ander en dat helpt.
Met mij gaat het goed. Nu ik veel meer weet over depressies en hoe ze ontstaan ga ik beter met mezelf om. Sombere momenten en piekergedachtes stop ik niet meer weg maar grijp ik aan om beter naar mijzelf te luisteren.