Inschrijven voor de Alles Goed nieuwsbrief?
Klik hier
Laura van Dijk
‘Jezelf afbreken is zo gedaan, jezelf weer opbouwen is een proces.’
Door met mezelf aan de slag te gaan merkte ik dat ik gevonden had wat ik al die jaren miste: anderen helpen zichzelf te helpen.
Verhaal Laura
Als je in je leven vastloopt, gaan mensen om je heen vaak heel graag invullen waardoor dat dan gekomen zal zijn. De werkelijkheid is vaak veel ingewikkelder en genuanceerder, wat veelal zorgt voor onbegrip en stigma. Terwijl je eigenlijk op dat moment juist enorm behoefte hebt aan begrip en iemand om op te leunen als het moeilijk is of soms zelfs zwaar.
Niemandsland
Mijn kind had “bijzonder gedrag”. Om mijn kind beter te begrijpen gingen ze eerst mij onderzoeken (zie verdieping verhaal, hieronder). Toen duidelijk was dat ik autisme en AD(H)D met een hoog IQ had, konden ze daarmee verder met mijn kind en bleef ik met twee verse en voor mij onbekende en niets zeggende diagnoses achter in wat voor mijn gevoel een soort niemandsland was.
Ik wist er niets vanaf en had niemand die er iets over uitlegde. Het krijgen van een diagnose omdat je zelf vastloopt, omdat je zelf op zoek bent naar iets of zelf vastloopt in je leven is vaak heel helpend. Alleen als je onverwachts testen moet doen en je krijgt vervolgens ongevraagd diagnoses met antwoord op iets waar je niet op berekend was, dat doet wat met je.
Opgebrand
Het krijgen van een diagnose is één, maar het verwerken wat dat dan voor jou als persoon betekend, is echt next level. Ik ging veel lezen wat dat voor mij dan zou kunnen betekenen en had een boel “aha” momenten. Maar omdat ik ook mijn kind met speciale zorgbehoeften volgens bepaalde manieren moest gaan begeleiden had helemaal geen tijd om in mijn eigen stuk te duiken en dingen voor mezelf te leren begrijpen en ik werkte ook nog.
Door dit alles raakte compleet opgebrand. Ik had geen energie meer, was continu aan het zorgen, was zwaar oververmoeid en eindigde in een hele zware burn-out van 5,5 jaar. En omdat ik geen uitleg kreeg wat dat dan weer betekende, bleef ik dus gewoon maar weer doorgaan. Tot het niet meer ging. Ik zag geen enkel lichtpuntje meer, alleen nog maar de zwaarte van het leven. Financieel kreeg ik ook geen lucht meer, want ik kreeg doordat ik opgebrand was en me uiteindelijk ziek moest melden, ook geen contractverlenging.
Maskeren
Er zijn heel veel mensen die dan met fantastische ongevraagde adviezen en opmerkingen komen. Wat dus niet helpt. Vragen zoals “je hebt toch nu wel genoeg vakantie gehad?”, “je moet nu toch wel een keer weer gaan werken?” en “ach joh, we hebben allemaal wel een beetje autisme” zijn zo ontzettend kortzichtig en hadden een totaal het averechtse effect op me. Ik kreeg een laag zelfbeeld en voelde mezelf totaal minderwaardig voor de maatschappij. Ik kon niets meer leuk vinden, alles was zwaar en voelde beladen en leeg. Ik voelde mezelf verzuipen in een wereld die ik niet langer begreep, die mij ook niet begreep en die mij niet hoorde of zag. Leeg en uitzichtloos.
De reden dat ik vastliep had niet zozeer te maken met het krijgen van diagnoses of de intensieve zorg voor mijn kind als alleenstaande ouder; het had te maken met het feit dat ik gewoon niet mezelf was en blijkbaar nooit was geweest. Ik maskeerde en deed gewoon of alles goed ging, dan stelde ook niemand meer zoveel vragen aan me en lieten ze met rust. Humor werd mijn overlevingsstrategie. Of eigenlijk: coping mechanisme. Beter grappig doen dan te veel vragen over mij krijgen.
Eenmaal gezien dat je maskeert, kun je het niet meer niet zien. Er volgde eerst een soort identiteits-error; als ik jarenlang gedrag had gekopieerd omdat ik dacht dat het zo moest, en nu dat losliet, wie was ik dan nog zelf?
Mezelf opnieuw leren kennen
Eerlijk? Echt helemaal niets was eigenlijk van mezelf. Ik moest mezelf opnieuw leren kennen. Mijn lievelingskleur, kleding, zelfs mijn muzieksmaak was niet van mezelf. Ondanks dat het zwaar was door alles eromheen, merkte ik wel dat mezelf opnieuw leren kennen een bevrijding was. Mijn eigen grenzen verkennen en aangeven. “Nee” tegen mensen zeggen vond ik tot dan toe echt heel erg moeilijk. Dat ik ineens zelf mocht kiezen wat IK nu eigenlijk zelf wilde, dat was voor mij compleet onbekend terrein.
Toch merkte ik dat ik nog steeds iets miste. Met mijn kind ging het steeds beter, maar ik miste nog steeds wat: Ik was op zoek naar zingeving. Je dag van uur naar uur leven met enkel zorg- of huishoudelijke taken, voelde voor mij echt ontzetten nutteloos (ook al was dat niet zo, het voelde wel zo).
Herstelacademie
Ik ben uiteindelijk vrijwilligerswerk gaan doen bij een herstelacademie. Een plek waar je jezelf kan ontwikkelen en aan jezelf kan werken, zonder dat er druk op staat of verwachtingen zijn. De enige die daar een verwachting van je heeft, dat ben je zelf. Door met mezelf aan de slag te gaan merkte ik dat ik gevonden had wat ik al die jaren miste: anderen helpen zichzelf te helpen. Juist door van mijn klachten mijn krachten te maken en mijn ervaringen om te zetten in ondersteuning, kreeg ik het gevoel dat ik een ander kon helpen waar ik destijds zo ontzettend lang in mijn uppie voor stond.
Echt mezelf
Ik heb er lang over gedaan, een paar jaar, maar ik kan nu inmiddels al een aantal jaar zeggen dat ik écht mezelf ben. Jezelf afbreken is zo gedaan, jezelf weer opbouwen is een proces. Gaandeweg dat proces ben ik mezelf wel 100x tegengekomen. Ik heb uiteindelijk de stap gemaakt om de BGE-opleiding (Begeleider GGZ ervaringsdeskundige) te gaan doen en heb deze in twee jaar behaald. Nu werk ik als ervaringsdeskundige bij twee verschillende herstelacademies. Het mooie vind ik dat ik anderen mag helpen met de vraag: Wat wil jij? En door het delen van ervaringen en verhalen waarin ik anderen tools en handvaten kan geven, kan ik een stukje hoop meegeven. Lichtpuntjes doorgeven die ik zelf toen ook weer heb gevonden, mooi toch?
Verdiepingsverhaal: Therapie
Ik ben bij een psycholoog getest voor AD(H)D, doorgestuurd voor een IQ test naar de GGZ. De uitkomst was een hoog IQ met “trekken van autisme”. Ik werd door deze instantie niet verder geholpen: hier heb je Ritalin, kijk maar hoe je het doet, je kan er een beetje mee spelen en doe wat fijn voelt. Dat vond ik dus helemaal niks. Het is toch een medicijn wat onder opiaten valt. Ik durfde ook niets in te nemen daardoor. Begeleiding was er niet, alleen een handjevol medicijnen.
Gehoord en gezien
Wanneer ik bij de behandelaar van mijn kind uiteindelijk mijn zwaarte uitstort, wordt er met spoed een afspraak gemaakt met een gespecialiseerde GGZ voor autisme bij de SARR. Na 4 jaar lang in standje ‘overleven’ gestaan te hebben en geleefd met onbegrip, voelde ik me voor het eerst echt gehoord en gezien.
Er kwam meer licht voor mij op het altijd maar “aan” staan, het nooit rust kunnen vinden en mezelf chronisch overvragen. Ik dacht altijd dat dit het moederschap betrof, maar het was AD(H)D/ASS. Ik kreeg uitleg (psycho-educatie) en kreeg heel veel informatie, volgde groepen (Communicatie training, psycho-educatie, mindfulness en omgaan met stress) en vond mijn peers (Gelijkgestemden met ook de diagnoses en dezelfde soort struggles in het leven) . Het voelde fijn om te weten dat ik niet de enige was die zo vastgelopen was door het “sociaal wenselijk leven”. Ook kwamen er dingen naar boven waar ik me jarenlang niet bewust van was.
Maskeergedrag
Toen ik begreep dat ik mijn hele leven gemaskeerd had. Maskeergedrag, het echt letterlijk nemen van wat gezegd was, dat ik altijd maar bezig bleef om niet teveel in mijn hoofd te zitten. Maar ook dat ik trauma’s uit mijn verleden gewoonweg weggestopt had zodat ik er niet over na hoefde te denken.
Maskeren is sociaal wenselijk gedrag kopiëren van anderen om vooral maar niet op te vallen en niet teveel vragen te krijgen. Ik zag hoe mijn zus en haar vriendinnen of klasgenoten deden. Ik observeerde alles en iedereen om maar te begrijpen hoe ik me moest gedragen om zo maar geaccepteerd te worden en niet teveel aandacht op mezelf te vestigen. Ik had ook altijd een onwerkelijk gevoel alsof niemand mij begreep en ik de rest altijd verkeerd begreep. Vooral heel letterlijk begreep. Bij mijn kind vonden ze het lastig uitvogelen omdat hij te “sociaal” was, ook door kopieergedrag. Door alle therapie heb ik hier veel meer zicht op gekregen, maar ook hoe ik beter om kan gaan met mijn prikkelverwerking.