Wat mijn depressie mij influistert

De eerste depressieve periode in mijn leven begon toen ik tien was. Ik voelde me eenzaam en somber en vooral door niemand gezien. Dat resulteerde in een bewuste val met mijn fiets, op een haar na met blijvende hersenschade. Ook als tiener kampte ik met periodes van grote somberheid. Dan verstopte ik mij in bed met hoofdpijn en buikpijn, die ik ook echt had, maar zonder fysieke oorzaak. Tijdens mijn studententijd werden de goede periodes langer, maar de sombere periodes heftiger. Mijn tactiek was om mij te verstoppen als het niet goed met mij ging, om daarna weer fris en actief tevoorschijn te komen. Ik denk niet dat iemand in die tijd vermoedde hoe verscheurd ik mij vaak voelde. De depressies fluisterden niet maar schreeuwden: ‘Je bent lelijk, te dik, je doet niet genoeg je best. Je helpt je familie niet genoeg, je bent niet nuttig voor de wereld, niemand zal je missen als je er niet bent, je doet niet genoeg.’ Vooral die laatste zin is de stem van de depressie: ‘Je doet niet genoeg.’

Pas na de geboorte van mijn eerste kind lukte het mij om uit te spreken hoe ik mij voelde, niet toevallig tegen een bevriende arts. Hij raadde mij meteen aan om hulp te zoeken. Niet lang daarna kon ik met voorrang bij een psychotherapeute terecht. Het psychoanalytisch instituut waar ik mij aangemeld had, vond mij een ‘ernstig geval.’

‘Die zijn gek,’ dacht ik. Maar ik ging wel in therapie. Voor het eerst viel het woord depressie.

Jarenlang leefde ik van goede naar slechte, weer naar goede periodes. Ik was een meester in het verhullen van de slechte tijden. Inmiddels had ik ook last van paniekaanvallen en was ik vaak angstig. Mijn veelvuldige ziekmeldingen vielen niet op omdat ik steeds tijdelijke banen had, aan projecten meewerkte, of gewoon ergens anders solliciteerde. Ook vier keer zwangerschapsverlof gaf mij de ruimte om weer in balans te komen. Talloze malen ging ik in therapie. Mindfulness, yoga, hardlopen, elke hulpbron greep ik aan. Het hielp, maar nooit genoeg.

Na een heel zware periode in mijn leven, en in dat van mijn gezin, werd alles mij te veel, de paniek gierde door mijn lijf, ik was volkomen bevroren. Gelukkig werd ik doorverwezen naar een heel goede psychiater, die uitgebreid met mij in gesprek ging. Zij adviseerde mij om naast cognitieve gedragstherapie ook te starten met het slikken van antidepressiva. Ik was enorm bang om dat te gaan doen, vooral het risico op versterking van mijn suïcidale gedachten joeg mij angst aan. Dus creëerde zij samen met mijn omgeving een vangnet en startte ik met medicatie. Na een week of vier schoof er een gordijn open in mijn hoofd. Dat gordijn is nog steeds open. Ik kwam niet in het paradijs, maar het leven is wel veel lichter geworden.